Wanneer je erfgoed toekomst wil geven, dan is dat zorgen voor morgen. Of met een ander woord: borgen.
Toekomst geven begint natuurlijk gewoon bij het doen en beleven van je immaterieel-erfgoedpraktijk. Maar soms is er meer nodig. Bewust actie ondernemen om te zorgen dat mensen je erfgoed leren kennen en dat nieuwe generaties goesting krijgen om mee te doen. Dat ze met voldoende kennis in handen de toekomst van je immaterieel erfgoed kunnen verzekeren. Dat is borgen.
ACTIE!
Het gaat erom bewust na te denken over wat jouw erfgoedpraktijk nodig heeft om de komende decennia te blijven bestaan. Dit doe je liefst met mensen die op verschillende manieren betrokken zijn. Neem de tijd om een stappenplan uit te werken: hoe ga je de erfgoedgemeenschap betrekken, de noden van het erfgoed in kaart brengen, uitdagingen onder ogen zien en vervolgens: actie ondernemen!
DOORGEVEN
Het letterlijk doorgeven van praktijk(kennis) is het belangrijkste om de toekomst ervan te verzekeren. Immers: zonder de mensen die het doen, is er geen sprake van immaterieel erfgoed. Iets is dan ook net 'erfgoed' wanneer (en omdat) er mensen zijn die het belangrijk vinden om deze praktijk in leven te houden en door te geven aan nieuwe generaties van beoefenaars.
Doorgeven komt zo steeds neer op het realiseren van je opvolging. Dat kan spontaan gaan, maar het vergt soms ook een actieve inspanning: zoeken naar mensen die al met iets gelijkaardigs bezig zijn, aanspreken van jongere mensen, nieuwe inwoners, ...
Voor de rest ligt de kunst in de manier waarop je enthousiaste mensen meeneemt en opleidt, tot ze de immaterieel-erfgoedpraktijk helemaal in de vingers hebben. En zij later zelf weer uitkijken naar opvolging.
VERNIEUWEN?
Tijden veranderen, mensen ook. Immaterieel-erfgoedpraktijken evolueren logischerwijze mee. Soms traag en nauwelijks merkbaar, soms welbewust en direct voelbaar. Gebruik maken van nieuwe materialen en kennis die vroeger niet bestond, bijvoorbeeld. Of je afvragen of het vandaag nog zinvol is het onderscheid te maken tussen mannen en vrouwen. Zorg dragen voor erfgoed is dan ook je eigen referentiekaders en die van je erfgoedpraktijk bevragen in het licht van nieuwe inzichten en maatschappelijke evoluties.
Vernieuwen is evenwicht zoeken tussen hoe het altijd is geweest en hoe het ook zou kunnen zijn, met oog op de toekomst.
Lees hier meer over borgen en vind inspiratie.